Blog

Bosanska piramida Sunca je najveća piramida na svijetu s visinom od više od 220 metara. Ima pravilnu geometriju piramide s tri dobro očuvane stranice: sjevernom, istočnom i zapadnom. Piramida je  prekrivena betonskim blokovima koji su, prema analizama bosanskohercegovačkih (2006., 2007. i 2008.) i italijanskih (2009.) instituta za materijale, po visokoj čvrstoći na pritisak i niskoj absorpciji vode, superiorniji u odnosu na moderne betone.

Prema mjerenjima Geodetskog zavoda BiH (2006.) orijentacija sjeverne strane prema kosmičkom sjeveru ima minimalno odstupanje od manje od jednog stepena. Nagib stranica prema osnovi je 45 stepeni. Georadarskim snimanjem njemačkih geofizičara (2007.) je potvrđeno postojanje unutrašnjih prolaza u piramidi. Hrvatski fizičari su (2010.) detektovali postojanje energetske zrake radijusa 4,5 metra koja prolazi kroz sami vrh piramide, a italijanski i finski strušnjaci su (2011.) snimili fenomen ultrazvuka takođe na vrhu piramide.

Sjena Bosanske piramide Sunca tokom ljetnih mjeseci prekriva Bosansku piramidu Mjeseca uoči zalaska sunca pokazujući jasan astronomski odnos između ove dvije piramide. Piramida je prekrivena nanosima zemlje i vegetacije slično kao i stotine piramida u Kini, Meksiku ili Guatemali. Federalni Institut za pedologiju je procjenio starost zemljanog prekrivača na 12.000 godina sto Bosansku piramidu Sunca čini najstarijom piramidom na Planeti. Otkriće piramide, kao i njeni energetski i astronomski fenomeni, predstavljaju magnet za turiste iz čitavog svijeta. 

Stari grad Visoki je proglašen nacionalnim spomenikom Odlukom Komisije za očuvanje nacionalnih spomenika. Nalazi se na vrhu brda Visočica, na visini od 766,5 m i oko 300 m iznad doline u kojoj se razvilo naselje. Kada je tvrđava podignuta, ne može se sa sigurnošću utvrditi. Primarna funkcija grada je odbrambena. Vrh Visočice je bio najpogodniji položaj u okvirima najstarije i najuže Bosne. Sa njega se mogao kontrolirati prostor čije su granice bile omeđene planinama Romanijom, Jahorinom, Treskavicom i Bjelašnicom na istoku i jugoistoku, Bitovnjom na jugu, Zec planinom i Vranicom na jugozapadu, Vlašićem na zapadu, te Tajanom i Zvijezdom na sjeveru. Prvi spomen samog grada “in castro nosto Visoka vocatum” je u povelji mladog bana Tvrtka od 1. rujna 1355. godine, što znači da je u vrijeme vladavine njegovog prethodnika bana Stjepana II Kotromanića, u prvoj polovini XIV stoljeća, grad ili sagrađen ili je već postojao (Anđelić, 1984., 133). U to doba u Visočkom polju je bio banski, kasnije kraljevski dvor u Moštrima i kuća krstjana, te mjesto održavanja sabora i franjevački samostan, a kasnije i krunidbeno mjesto bosanskih kraljeva u Milima između 1377. i 1461. godine.
Iz pisanih izvora se vidi da je politički značaj bio daleko veći od njegove obrambene moći. Povremeno je ovdje bila vladarska rezidencija. Osnovna politička funkcija visočkog grada je bila uloga upravnog centra teritorijalno-političke jedinice koja se zvala Bosna (Anđelić, 1984., 194). Uprava tom jedinicom, odnosno župom, ujedno na teritoriju u samom centru države, u vrijeme kraljevstva bila je povjerena velikom knezu bosanskom koji je rezidirao u gradu Visokom. Ispod grada Visokog formiralo se tijekom vremena podgrađe “jedno od najstarijih i najtipičnijih urbanih aglomeracija u srednjovjekovnoj Bosni” (Anđelić, 1984., 184).

Godine 1976. stručnjaci Zemaljskog muzeja (P. Anđelić) i Zavičajnog muzeja iz Visokog, uz financijsku pomoć SO Visoko, obavili su manja sondažna ispitivanja na mjestu građevine uz unutrašnju stranu zapadnog zida. Prilikom arheoloških radova nađeni su: ulomci keramičkog i staklenog posuđa, topovske kamene kugle, željezni sitni nalazi (klinci, strelice, potkovice, brava, ključ i dr., jedan mač, dubrovački groš-emisija od 1337. do 1438. godine).